کتاب حاضر دربردارنده دو مرقع از قدیمی‌ترین مشق‌های خوشنویسی،طراحی‌ها،اشعار و روزنوشته‌های ناصرالدین‌شاه است که در مرکز اسناد کاخ گلستان نگهداری می‌شود.
این دو مرقع را ناصرالدین‌شاه خود طی سالیان متمادی فراهم آورده است.
آثار گردآمده در آنها،جز سیاه‌مشق‌ها و خطوط کودکی شاه،شامل پرتره‌هایی از مهدعلیا،شاهزادگان و همسران شاه،رجال درباری،فرنگیان و صاحب‌منصبان نظامی و همچنین مناظر و دورنماهایی از عمارت‌های سلطنتی و خانه‌های روستایی،مشق‌های نظامی،صحنه‌های شکار و برخی مراسم درباری است که ناصرالدین‌شاه از دوران ولیعهدی به بعد طراحی کرده است.
درمیان گزارش‌های ناصرالدین‌شاه همچنین اطلاعات تاریخی ذیقیمتی درباره برخی رجال،درباریان،اهل حرم،بناها،مناطق و رویدادها در سال‌های اولیه سلطنت وی دریافت می‌شود.
